Zelf vond ze de titel maar niks, maar voor de Engelse soldaten was Kate ter Horst de engel van Arnhem. De 38-jarige huismoeder verzorgde tijdens de Slag om Arnhem honderden gewonde soldaten in de verbandplaats die bij haar huis in Oosterbeek was ingericht.
Kate ter Horst was in 1936 samen met haar man Jan in Arnhem komen wonen, waar Jan ter Horst compagnon was geworden bij een advocatenkantoor. Vijf jaar later, in 1941, verhuisde het gezin Ter Horst naar de rustige omgeving van Oosterbeek, waar zij de pastoriewoning naast de Oude Kerk aan de Benedendorpseweg hadden gekocht.
Vanaf haar huis zag Kate ter Horst op 17 september 1944 de Britse paratroopers landen. In haar dagboek schreef Ter Horst:
“Gek van vreugde lopen we door de tuin en klimmen we op het dak zodat we meer kunnen zien en meer kunnen bevatten van wat er gebeurt. We kunnen het nauwelijks geloven. Zal het echt waar zijn? Is dit het langverwachte einde van ons verdriet dat nu uit de lucht komt vallen? Betekent dit vrijheid?”
Al snel na de landingen werd duidelijk dat de tegenstand van de Duitsers veel groter was dan was verwacht. De Britse soldaten werden teruggedreven tot een duimvormige perimeter in Oosterbeek.
De Oude Kerk vormde voor de Britte een steunpunt in de verdediging. De Britse kapitein Randall Martin vroeg aan Kate ter Horst of hij in de pastoriewoning een verbandplaats voor de gewonde soldaten mocht inrichten.
Jan ter Horst was ondertussen als gids samen met Britse soldaten op pad in de Britse sector. Door de gevechten was hij niet in de gelegenheid om terug te keren naar huis. Gedurende de slag, bleef hij bij de Britten in de bossen rond Oosterbeek.
Kate ter Horst had de zorg over vijf jonge kinderen, maar gedurende de gevechten hielp ze de artsen, sprak ze de soldaten moed in en troostte ze de gewonden. Ruim 250 soldaten, voornamelijk Britten, werden in het huis verzorgd.
Ter Horst had een Engelse bijbel in huis. Uit die bijbel las ze Psalm 91 voor aan stervende soldaten. Samen baden ze het Onze Vader.
In de tijdelijke begraafplaats die in de tuin werd ingericht, werden tijdens de gevechten in totaal 57 soldaten begraven.
In haar dagboek schreef Kate ter Horst op 20 september:
“Ik loop de kamers door… Overal gewonden, de eetkamer, de studeerkamer en tuinkamer, de dwarsgang, zelfs onder de trap en in de WC liggen ze. Er is geen hoekje meer vrij. O, kon ik maar gastvrouw zijn! Kon ik ze maar een gastvrij bed geven en tenminste fris water. Ik vraag Scan om me te helpen de matrassen van de bedden te halen en de dekens, voor de soldaten. “Och nee”, zegt hij. “We willen niet al uw mooie spullen zo vuil maken.”
Op hetzelfde moment breekt een orkaan van uiteenbarstende slagen over ons los. De muren schudden. Ik hoor geknetter, het huis aan de overkant staat in lichterlaaie… Fosfor, flitst het door mijn hoofd.
De gewonden liggen stil achterover, zonder één klacht, hulpeloos. Nu ze alleen laten? Maar ik moet naar beneden: vijf kinderen verlangen op dit ogenblik naar me, vertrouwen dat ik ongedeerd zal blijven, om ze te behoeden.
Tegen de avond kom ik even aan de achterdeur om wat frisse lucht te happen en zie ik voor het eerst de doden. Voorover liggen ze, het ruige haar over de bemodderde gezichten, als vergeten vodden.”
Hoewel ze het zelf niet zo zag, was Kate ter Horst voor de Britse soldaten een engel. De Engelse generaal Frank King schreef daar later over: “Het viel me op dat een hele kamer opleefde als zij binnen kwam. Een ernstig gewonde soldaat vatte het samen voordat hij stierf. Nadat Kate ter Horst even met hem gepraat had zei hij: “Ze is fantastisch. Ze is net mijn moeder.”
Na de Slag om Arnhem werd het gezin Ter Horst geëvacueerd. Tot aan het eind van de oorlog verbleven Jan en Kate ter Horst met hun kinderen in Friesland. Na hun terugkeer na de bevrijding speelde Kate zichzelf in de film ‘Theirs is the Glory’, waarin veteranen de Slag om Arnhem naspeelden.
Jan ter Horst was op dat moment waarnemend burgemeester van Renkum.
De oudste zoon van het gezin Ter Horst was het laatste slachtoffer van de Slag om Arnhem. Pieter ter Horst kwam in november 1947 om het leven toen hij in de uiterwaarden achter hun huis op een anti-tankmijn stapte.
In het (Engelstalige) boek Cloud over Arnhem schreef Kate ter Horst in 1959 over haar ervaringen. Uitgeverij Kontrast heeft het boek in 2009 opnieuw uitgegeven.
Jan en Kate ter Horst werden voor hun heldhaftige optreden tijdens de Slag om Arnhem in 1980 onderscheiden. Beiden werden zij benoemd tot Honorary Member of the Most Excellent Order of the British Empire.
Kate ter Horst kwam op 85-jarige leeftijd om het leven vlak bij haar huis, toen een automobilist de macht over het stuur verloor en het echtpaar Ter Horst aanreed.
Jan ter Horst overleed elf jaar later op 98-jarige leeftijd.
