Verslaggever Alan Wood van de Daily Express schrijft een verslag in de bossen bij Oosterbeek.

Van dag tot dag

in Algemeen

Het strijdverslag van dag tot dag vormt het hart van deze website. Hieronder, en in het menu bovenaan de site, vind je de pagina’s over het het verloop van de strijd.


Dit was de weg naar Operatie Market Garden

Krijgsgevangen Duitse soldaten kijken verbaasd naar veldmaarschalk Montgomery die in zijn jeep op weg is naar het front. (Foto: Imperial War Museum.)

Eind juli 1944 zag het er nog niet naar uit dat de geallieerden een maand later aan de grens tussen Nederland en België zouden staan. Ruim zes weken na de succesvolle landingen van D-Day in Normandië, kwamen de geallieerden maar mondjesmaat vooruit tegen de verbeten vechtende Duitsers. Maar nadat de Amerikanen en Engelsen door de Duitse verdediging heen braken, ging het hard. Lees verder…


Dit gebeurde er op 17 september: de eerste dag van Operatie Market Garden

Het was een mooie, zonnige nazomerdag. Zondag 17 september 1944 markeerde echter het begin van Operatie Market Garden. Hier lees je, zo chronologisch mogelijk, de artikelen die zich afspeelden op de eerste dag van Market Garden. Lees verder…


Dit gebeurde er op 18 september: de Britten zijn nog altijd hoopvol op weg naar Arnhem

Kapitein James Ogilvie, gekleed in Schotse kilt, overlegt met enkele andere Britse commandanten op de hoek van de Utrechtseweg met de Kasteelweg bij Wolfheze op maandag 18 september.

Nadat op zondag 17 september Operatie Market Garden van start ging, realiseerden de Britse paratroopers die bij Wolfheze geland waren, lang niet alle doelen. De Duitse troepen die in de regio Arnhem aanwezig waren, reageerden razendsnel. Daardoor bereikte alleen het 2nd Battalion onder leiding van kolonel John Frost de Rijnbrug.

De andere troepen van de 1st Parachute Brigade, 1st Battalion en 3rd Battalion, werden ten westen van Oosterbeek opgehouden door Duitse troepen. De Britten maakten zich ondanks de problemen die ze ondervonden niet al te veel zorgen. Op maandag 18 september, wanneer de rest van de Luchtlandings Divisie zou landen, zou er door de hele divisie naar Arnhem opgetrokken worden en zou met de Duitse tegenstand worden afgerekend. Het liep iets anders. Lees verder…


Dit gebeurde er op dinsdag 19 september: de laatste Britse aanvallen in de richting van de brug

Een dode soldaat voor een Duitse Kubelwagen. Op de achtergrond rukken Duitse pantsers op over de Utrechtseweg.

Dinsdag 19 september was de laatste dag dat de Britten een poging deden om de Rijnbrug in Arnhem te bereiken. De concentratie Duitse troepen, ondersteund door tanks en pantserwagens, was echter te sterk. Zowel bij het Gemeentemuseum aan de Utrechtseweg als ten noorden van Oosterbeek werden de Britten na zware verliezen teruggeslagen. Lees verder…


Dit gebeurde er op woensdag 20 september: De Rijnbrug gaat verloren, de Waalbrug wordt veroverd

Britse krijgsgevangenen op woensdag 20 september in de omgeving van de Rijnbrug.

Woensdag 20 september vormde zich bij Oosterbeek de Britse perimeter. Bij de brug vochten de paratroopers verbeten in de hoop dat zij tijdig door de geallieerde grondtroepen ontzet zouden worden. Vanuit Nijmegen moest echter eerst de Waalbrug veroverd worden. Dat lukte pas in de avond. Van Britse tegenstand bij de Rijnbrug in Arnhem was toen amper meer sprake. Lees verder…


Dit gebeurde er op donderdag 21 september: de Britten houden stand in Oosterbeek terwijl de Polen landen bij Driel

Gezeten bovenop een Mark IV tank, maakte de Duitse soldaat Karl Heinz Kracht in de ochtend van donderdag 21 september een foto terwijl hij over de Rijnbrug bij Arnhem rijdt.

Nu de brug bij Arnhem door de Duitsers heroverd was, aarzelden zij geen moment en stuurden ze tanks en andere versterkingen in de richting van Nijmegen. Daardoor werd XXX Corps iets voorbij Nijmegen al staande gehouden.

De Poolse Parachutisten Brigade landde bij Driel in een poging de Britten in Oosterbeek te ondersteunen. Ondertussen vochten de Britten in de perimeter in Oosterbeek voor wat ze waard waren. Lees verder…


Dit gebeurde er op vrijdag 22 september: de Britten vechten door en XXX Corps bereikt de Rijn

Een 3-inch mortar team van het 1st Border Regiment in acte in Oosterbeek.

De Britse perimeter in Oosterbeek stond onder toenemende Duitse druk. Generaal Urquhart was bang dat zijn uitgeputte troepen het niet lang meer zouden volhouden tegen de Duitse aanvallen die nu vooral via sluipschutters en mortierbeschietingen plaatsvond. Maar desondanks hielden de Britten in Oosterbeek stand.

Ondertussen zochten de Polen in Driel vergeefs naar manieren om de Rijn over te steken en de Britse posities te versterken. Vanuit Nijmegen wisten de geallieerde grondtroepen vrijdag 22 september na gevechten bij Oosterhout een weg naar de zuidelijke oever van de Rijn te vinden. Lees verder…


Dit gebeurde er op zaterdag 23 september: besluit tot evacuatie van Arnhem en Britten weten van geen opgeven

Vanaf de eerste verdieping van het zwaar beschadigde hotel Hartenstein vuurt een Britse paratrooper op een Duitse soldaat. Opvallend: de Britse para draagt geen helm, maar zijn rode baret.

Ondanks een drastisch gebrek aan voedsel, munitie en medische voorraden wisten de Britse Airborne-troepen in Oosterbeek ook op zaterdag 23 september niet van opgeven. Terwijl de situatie steeds nijpender werd, hielden de Britten manmoedig stand.

Hoe ernstig de situatie in Oosterbeek was, was nog altijd niet echt doorgedrongen tot de Britse legerleiding. De Britse troepen in Oosterbeek moesten nodig ontzet worden, maar de Polen en Britten bij Driel slaagden er amper in om troepen naar de noordkant van de Rijn te transporteren.

De Duitsers gingen er ondertussen van uit dat de gevechten bij Arnhem nog lang niet voorbij waren. Om die reden nam veldmaarschalk Walter Model op zaterdag 23 september het besluit dat de inwoners van Arnhem de stad moesten evacueren. Lees verder…


Dit gebeurde er op zondag 24 september: staakt het vuren in Oosterbeek en een mislukte aanval op de Westerbouwing

Korporaal Ron Mills van de 181 Field Ambulance bij het veldgraf van een gesneuvelde Britse airborne-soldaat.

Terwijl in Arnhem op zondag 24 september de evacuatie van de stad op gang kwam, probeerden de geallieerden nog altijd de belegerde Airborne Divisie te bereiken.

Binnen de Britse perimeter in Oosterbeek was de toestand inmiddels onhoudbaar geworden. De Britten waren al meer dan een week aan het vechten en de paratroopers waren de uitputting nabij.

Door Duitse beschietingen en gevechten sneuvelden er iedere dag 200 Britse soldaten en raakten er 400 soldaten gewond. Met de Duitsers werd daarom een staakt het vuren afgesproken om de gewonden uit de Britse sector af te voeren. Lees verder…


Dit gebeurde er op maandag 25 september: evacuatie in Arnhem en de Britten trekken zich terug

Het Britse noodhospitaal in Hotel de Tafelberg lag op maandag 25 september achter de Duitse linie. Terwijl Britse soldaten gewonden naar het hotel brengen, houdt een Duitse soldaat bij de ingang de wacht.

Van de eens zo trotse Britse Airborne Divisie was op maandag 25 september, na negen dagen vechten, niet zo veel meer over. Nog een paar duizend soldaten van de divisie waren in staat om te vechten tegen de Duitse overmacht, die uit alle macht probeerde om de Britten in Oosterbeek te vernietigen.

Generaal Urquhart had die ochtend besloten om de restanten van zijn divisie die nacht terug te trekken over de Rijn. Ondertussen vond in Arnhem de evacuatie van de stad plaats. Lees verder…


Dit gebeurde er op dinsdag 26 september: de dag na de slag


Is Oosterbeek heerste in de ochtend van dinsdag 26 september een onwezenlijke stilte. De restanten van de Britse Airborne Divisie had zich teruggetrokken en kwam op adem in Nijmegen. In Oosterbeek werd niet meer gevochten.

De Duitsers trokken die ochtend behoedzaam de Britse perimeter binnen. Ze troffen er bij de Oude Kerk 300 Britten aan die in verband met het daglicht niet meer overgezet hadden kunnen worden. In de negen noodhospitalen werden 900 Britse gewonden afgevoerd. Ondertussen kregen inwoners van Oosterbeek te horen dat zij Oosterbeek diezelfde dag nog moesten verlaten. Lees verder…


Epiloog


Na afloop van de Slag om Arnhem was er slechts één persoon die vond dat Market Garden een succes was. Montgomery verklaarde dat Operatie Market Garden voor 90 procent een succes was. De geallieerden hadden tenslotte 90 procent van de weg naar Arnhem weten te veroveren.

Toen prins Bernhard dit hoorde verklaarde hij naar verluid: “Mijn land kan zich niet nog eens zo’n succes van Montgomery veroorloven…” Lees verder…